BITWA MORSKA NA MOTŁAWIE

Wpis na temat ciekawej inscenizacji historycznej, który obiecałam w czwartek jako niespodziankę miał się co prawda pojawić jak napisałam "może w niedzielę" a tymczasem "wrzucam" go późną godziną, gdy wtorek już się kończy. Niezamierzony poślizg w czasie był co prawda potrzebny, bo dokładniej mogłam przejrzeć zdjęcia w liczbie ponad 60, chociaż  jak zwykle nie wiem za dobrze, kiedy się napstrykały. Tak po prostu spontanicznie wpadają sobie do cyfrówki, zawsze wtedy, gdy patrzę na coś ładnego. 

W sobotę urządziłam sobie wycieczkę. Przy Twierdzy Wisłoujście odbyła się inscenizacja bitwy morskiej sprzed 200 lat, stoczonej pomiędzy wojskiem Angielskim i wojskiem Napoleona, właśnie przy ujściu jednej z odnóg delty Wisły -  Motławy. Zresztą jeśli chodzi o Motławę, bardzo nie lubię słowa „odnoga”. Jest po prostu jak na Motławę - za mało eleganckie.

Inscenizacja,  pt. „Bitwa morska. Obrona Twierdzy Wisłoujście” została zorganizowana przez Muzeum Historyczne Miasta Gdańska. Był to barwny i niezwykle pomysłowy spektakl historyczny. Dobrze, że pojechałam godzinę przed planowanym rozpoczęciem imprezy, bo inaczej o zrobieniu jakichkolwiek zdjęć mogłabym sobie tylko pomarzyć, albo popstrykać znad głowy celując w wielką niewiadomą. A liczyła się przede wszystkim uczta dla oka - o smaku historii.

W tej historycznej bitwie morskiej uczestniczyły trzy galeony: „Dragon”, „Lew” i „Czarna Perła”.  Dziwię się jednak, że na XVIII wieczne wojny przeznaczano tak piękne okręty, masywne, drewniane efektownie ozdobione – również ażurowymi -  rzeźbionymi dekoracjami.  

Myślę, że w przypadku zatonięcia czy pożaru galeonu dokonywano istnego barbarzyństwa na sztuce. Nawet jeśli w rozumieniu tamtych czasów piękno tych dekoracji miałoby być wykonywane przysłowiowym rzutem na taśmę. Czy do wożenia armat  
i rozpalania pożarów nie wystarczyłoby coś bez owoców mozolnej pracy artystów? Cóż, każda epoka ma swoje upodobania.

Każdy z galeonów był wyposażony w rzeźbione dzioby, będące ich wizytówką. Te potężne rzeźby na dziobach dostojnie, lekko i zgrabnie płynęły sobie w powietrzu nad wodą, zawieszone przed galeonem. Rzeźba na dziobie i nazwa galeonu miała zapewne podsycać uczucie trwogi i przerażenia wroga,

albo spowodować całkowite rozproszenie uwagi u bardziej wrażliwych wojowników, bez której - no cóż… nie było sensu wybierać się na bitwę, ani starać się o miano bohatera.

Z tego co zauważyłam podczas inscenizacji, to tak sobie myślę, że większa część historycznych bitew morskich musiała być prowadzona raczej „na wyczucie”. 

Owszem, przed pierwszym wystrzałem z armaty jeszcze było cokolwiek widać a przede wszystkim stanowisko wroga, więc w czasie takich bitew musiały być jakieś przerwy techniczno – okolicznościowe, choćby  na rozproszenie dymu i poprawienie zasięgu widzenia.  Kompletnie nie znam się na taktykach i technikach wojennych, ale nie trudno się domyślić, że bitwy prowadzono na pewno na NADZIEJĘ i SZCZĘŚCIE.

Otóż najbardziej popularną metodą nawigacji dla pocisku, aby uzyskał on pożądany tor – była właśnie NADZIEJA, że pośród dymu kula armatnia trafi precyzyjnie w wymierzony, może nawet pół godziny wcześniej cel. Z kolei powszechnie przyjętą techniką obrony musiała być wiara w SZCZĘŚCIE, że kula trafi kilka metrów dalej. Co najwyżej, o ile było to w ogóle wykonalne, można było też przesunąć potencjalny cel  pod osłoną dymu, aby zmylić wroga. I tak pukano sobie spokojnie tymi dymiącymi armatami w tempie dalekim od zawrotnego. W bitewnym zamieszaniu trzeba było chyba jeszcze znaleźć czas na modlitwę i na spłynięcie z niebios właśnie nadziei i szczęścia. Strzelały oczywiście tylko armaty z wyfroterowanymi lufami, a to z pewnością też zajmowało sporo czasu.

Z pewnością powolne były te dawne wojny: właściwie większość czasu upływała na czyszczeniu armat, przenoszeniu celów i stanowisk, zbieraniu rannych i modlitwach, gaszeniu i rozpalaniu pożarów. Strzelano zapewne od czasu do czasu a potem czekano przynajmniej pół godziny aż opadnie dym, żeby zobaczyć, kto trafił. I to najlepiej 
z bocianiego gniazda.

Jednak sama inscenizacja historyczna przebiegała ciekawie i dynamicznie, bez dodatkowych opóźnień na historyczne realia dotyczące tempa.

Pożar składu amunicji wybuchł prawdziwym ogniem,  inne pożary wybuchały już 
w uroczym dymiącym technikolorze.

Rekonstruktorzy bitwy sprzed 200 lat ubrani w historyczne kolorowe mundury, prezentowali się doskonale, bez wskrzeszania wszystkich duchów z epoki napoleońskiej bardzo realnie został przywołany klimat tamtych czasów. Była to wspaniała uczta dla oka.